Artykuły

Różnica między radcą prawnym a adwokatem.

Różnica między radcą prawnym a adwokatem.

Aktualnie, w polskim systemie prawnym nadal obowiązuje dualizm zawodów prawniczych, co oznacza, iż Polska jest jednym z nielicznych krajów, w którym wykonuje się zawód radcy prawnego i adwokata. Wskazać należy, iż choć radca prawny i adwokat stanowią dwa odrębne od siebie zawody, to jednak na przestrzeni ostatnich lat można zaobserwować zacieranie się różnić pomiędzy pracą radcy prawnego i adwokata. 


Często, gdy mamy problem prawny, stajemy przed wyborem czy zwrócić się o pomoc do radcy prawnego, czy do adwokata, a może do notariusza. 
Zdarza się, że mamy jakiś problem prawny i nie wiemy, do kogo się zwrócić. Czy do adwokata czy do racy prawnego czy może do notariusza. Dlatego też należałoby poznać bliżej specyfikę tych zawodów prawniczych, celem podjęcia właściwej decyzji, do kogo można zwrócić się o pomoc prawną. 


Zasady, forma i sposób świadczenia pomocy prawnej w ramach wykonywania zawodu radcy prawnego zostały określone w ustawie z dnia 6 lipca 1982 roku o radcach prawnych. Nadto, wykonywanie zawodu rady prawnego reguluje również ważny dla tej grupy zawodów prawniczych akt o nazwie Kodeks Etyki Radcy Prawnego. Na podstawie powołanej regulacji prawnej, wskazać należy, iż zawód radcy prawnego polega na świadczeniu pomocy prawnej. Pomoc prawną należy ujmować szeroko, tj., jako udzielanie porad prawnych, analizowanie umów, sporządzanie opinii prawnych, czy też reprezentowanie Klientów przed sądami, organami wymiaru sprawiedliwości, organami egzekucyjnymi i urzędami. Dodać należy, iż owa pomoc prawna dotyczy wszelkich dziedzin prawa, takich jak przykładowo prawo cywilne, prawo spadkowe, prawo gospodarcze, prawo spółek handlowych, prawo budowlane, prawo administracyjne, a także szeregu innych gałęzi prawa.

Jedyny wyjątek w obecnym stanie prawnym dotyczy jedynie świadczenia pomocy prawnej z zakresu prawa karnego. W istocie, bowiem radca prawny nie może jeszcze występować, jako obrońca w sprawach karnych. To uprawnienie aktualnie „zarezerwowane” jest wyłącznie dla adwokatów. Podkreślić jednak przy tym należy, iż wskazana różnica między zawodem radcy prawnego i adwokata dotyczy tylko działania w charakterze obrońcy. Oznacza to, zatem, iż radca prawny może występować w procesie karnym w imieniu strony pokrzywdzonej przestępstwem, jako tzw. pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego. Podkreślić również należy, iż powyższa – zdaje się, że najważniejsza – różnica między omawianymi zawodami prawniczymi w końcu ulegnie zmianie. Wskazać, bowiem należy, iż jeszcze w tym roku, na skutek przyjętych przez Sejm zmian do ustawy Kodeks postępowania karnego, radcowie prawni uzyskają - tak jak obecnie adwokaci – uprawnienia do działania w charakterze obrońcy w procesach karnych. Tym samym, z punktu widzenia „przeciętnego obywatela”, który poszukuje obrońcy w sprawie karnej, nie będzie już miało znaczenia, czy zwróci się o taką pomoc do radcy prawnego czy adwokata.   
Świadczenie pomocy prawnej przez adwokata zostało uregulowane w ustawie Prawo o adwokaturze. Adwokaci, tak jak radcowie prawni, mają swój samorząd zawodowy oraz odbywają aplikację zakończoną egzaminem zawodowym.

Druga różnica pomiędzy omawianymi zawodami dotyczy formy wykonywania zawodu. Radca prawny, bowiem może świadczyć swe usługi prawnicze nie tylko w ramach indywidualnej działalności gospodarczej, czy też w formie spółki, ale także może być zatrudniony u danego podmiotu na podstawie umowy o pracę. Adwokat natomiast może wykonywać swój zawód tylko, jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą lub wspólnik spółki. Nie może, zatem pozostawać w stosunku pracy. 

Na zakończenie warto jeszcze raz podkreślić, iż niebawem w związku z przyjętą przez Sejm nowelizacją dojdzie do zrównania zawodów radcy prawnego i adwokata. Z perspektywy osoby poszukującej pomocy prawnej nie będzie już, zatem żadnych różnić  i tym samym dylematu przy wyborze fachowej pomocy prawnej. Uprawnienia radcy prawnego i adwokata będą się, bowiem całkowicie pokrywały.