Podejmując decyzję o rozstaniu, małżonkowie często stają przed trudnym wyborem czy to już jest ten właściwy moment na ostateczne rozwiązanie małżeństwa przez rozwód, czy też możliwe jest inne rozwiązanie, które pozwoli na uregulowanie ich spraw nie tylko małżeńskich, ale i rodzinnych. Choć w praktyce sądowej najczęściej występują sprawy o orzeczenie rozwodu, to jednak polski system prawa przewiduje również mniej znaną instytucję separacji. Problemy Klientów związane z dokonaniem wyboru między rozwodem, a separacją najczęściej mają swoje źródło w braku dostatecznych informacji o różnicach między tymi dwoma instytucjami.

Istotna odmienność między rozwodem, a separacją polega przede wszystkim na tym, że osoba która uzyskała prawomocne orzeczenie o rozwodzie może ponownie zawrzeć nowy związek małżeński. Przy orzeczeniu separacji jest to natomiast całkowicie niedopuszczalne.

Kolejna różnica sprowadza się do kwestii stopnia rozkładu pożycia małżeńskiego. Zaznaczyć należy, iż w przypadku rozwodu, musi występować zupełne i trwałe ustanie wszystkich więzi małżeńskich. W przypadku separacji zaś, tylko zupełne ustanie tych więzi, więc istnieje realna możliwość, iż małżonkowie powrócą do wspólnego pożycia.

Co więcej, w przypadku zdecydowania się przez małżonków na separację, warto wiedzieć, iż nadal są oni zobowiązani do udzielania sobie wzajemnej pomocy, i to pomocy nie tylko materialnej i finansowej, ale także duchowej. Obowiązku takiego bezsprzecznie brak w przypadku orzeczenia rozwodu, a to z racji definitywnego i ostatecznego zakończenia wspólnego pożycia małżeńskiego.

Na zakończenie podkreślić należy, iż przy prawomocnym orzeczeniu rozwodu – jeżeli byli małżonkowie podjęliby decyzję o powrocie do wspólnego pożycia jako małżeństwo – konieczne będzie ponowne zawarcie przez nich związku małżeńskiego. Natomiast, w przypadku separacji wystarczy zgodny wniosek o jej zniesienie przez sąd, czego skutkiem będzie przywrócenie tych samych formalnych relacji małżeńskich, jakie były przed jej orzeczeniem. Dodać nadto należy, iż jeżeli choć jeden z małżonków pozostających w separacji, nie będzie już widział żadnej możliwości pojednania z drugim małżonkiem i tym samym powrotu do wspólnego pożycia małżeńskiego, zawsze może on wystąpić do sądu z pozwem o rozwód.