Zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika – mało sentymentalne, ale prawnie możliwe.

Dla wielu osób, ślub to wyjątkowa, szczególna i romantyczna uroczystość, która nie może się przecież odbyć bez osobistego udziału przyszłych małżonków. Stąd, dla tych osób dużym zaskoczeniem może być fakt, iż prawo polskie przewiduje możliwość zawarcia małżeństwa przez pełnomocnika, a jeszcze większym zaskoczeniem może być fakt, iż w praktyce coraz częściej narzeczeni decydują się na taką formę wstąpienia w związek małżeński. Przyczyną takich wyborów jest przykładowo sytuacja, gdy jedno z narzeczonych otrzymało ofertę pracy za granicą na dwa lata bez jednak możliwości przyjazdu do kraju w tym okresie, a jednocześnie narzeczeni z różnych względów chcą w niedługim czasie zawrzeć związek małżeński (np. z uwagi na ciążę kobiety, czy też ciężką chorobę partnera, który został w kraju).

W takich sytuacjach, prawo polskie przewiduje możliwość skorzystania z uprawnienia do wstąpienia w związek małżeński za pośrednictwem pełnomocnika, który działa wówczas w imieniu nieobecnej osoby. Wyjaśnić, jednak należy, iż taki niestandardowy sposób zawarcia małżeństwa jest obwarowany wieloma dodatkowymi formalnościami, które nie występują w przypadku tradycyjnej formy zaślubin.

Pierwszym podstawowym wymogiem dla skutecznego zawarcia małżeństwa przez pełnomocnika jest niewątpliwie uzyskanie zgody sądu, który przy rozstrzyganiu wniosku przyszłego małżonka bada przede wszystkim, czy w danych okolicznościach sprawy występują tzw. ważne powody, uzasadniające pozytywne rozpoznanie przez sąd zgłoszonego żądania. Co istotne, podkreślić należy, iż wniosek o zezwolenie na zawarcie małżeństwa przez pełnomocnika może złożyć tylko ta osoba, która chce udzielić takiego pełnomocnictwa. Oczywiście, wnioskodawcę może zastępować profesjonalny pełnomocnik, tj. radca prawny lub adwokat. W żadnym jednak wypadku nie może to być drugi z przyszłych małżonków. Małżonek ten, bowiem będzie występował w sprawie w roli uczestnika. Stroną w postępowaniu (uczestnikiem) będzie także osoba, której udzielono pełnomocnictwa do zawarcia małżeństwa.

Sam wniosek o zezwolenie na zawarcie małżeństwa musi spełniać wymogi pisma procesowego określone przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, a nadto musi również wskazywać podstawę jego złożenia, a zatem ważny powód, dla którego wnioskodawca nie może osobiście uczestniczyć w uroczystości zaślubin. Co więcej, do wniosku należy załączyć również wymagane przepisami prawa dokumenty. Podkreślić należy, iż dopełnienie wszystkich nałożonych przepisami ustawy wymogów formalnych jest niezwykle istotne z uwagi na ewentualną, późniejszą możliwość stwierdzenia nieważności małżeństwa.

Dodać należy, iż regulacja prawna przewidują możliwość zawarcia małżeństwa przez pełnomocnika dotyczy tylko jednego z przyszłych małżonków i nie może być rozumiana w ten sposób, iż obie strony mogą zawrzeć ważny związek małżeński za pośrednictwem działających w ich imieniu pełnomocników. Wyjaśnić także należy, iż pełnomocnictwo upoważnia tylko do wstąpienia w związek małżeński, z jego zakresu wyłączana jest natomiast możliwość złożenia jednoczesnego oświadczenia co do nazwiska przyszłych małżonków i dzieci zrodzonych z małżeństwa.

Na zakończenie, warto wspomnieć, iż przepisy prawa nie odnoszą się do kwestii związanej z płcią pełnomocnika i nie wprowadzają wymogu, aby pełnomocnik i przyszły małżonek, który stawi się osobiście w USC byli odmiennej płci. Pełnomocnikiem może więc zostać zarówno kobieta, jak i mężczyzna, bez względu na to kto udziela pełnomocnictwa.